PANITIKAN NG FRANCE
Ang panitikang Pranses ay ang panitikan ng Pransiyao, sa pangkalahatan, ang panitikang nakasulat sawikang Pranses, partikular na ng mga mamamayan ng Pransiya, kahit na ang manunulat ay hindi nagmula sa Pransiya. Maaari rin itong tumukoy sa panitikan isinulat ng mga taong naninirahan sa Pransiya na nagsasalita ng tradisyunal na mga wika ng Pransiya kahit na hindi wikang Pranses. May mga bansa ding bukod sa Pransiya na nagsasalita ng Pranses. Kabilang sa mga bansang ito ang Belhika,Suwesya, Canada, Senegal, Alherya, Moroko, at iba pa. Ang panitikang ganito, na isinulat ng mga mamamayan ng mga nabanggit na mga bansa ay tinaguriang panitikang Prankopono. Magmula noong 2006, ang mga manunulat ng Pranses ay nagawaran ng mas maraming mga Premyong Nobel sa Panitikan kaysa mga nobelista, mga makata, at mga tagapagsanaysay ng iba bang mga bansa. Ang Pransiya mismo ay nakahanay bilang una sa talaan ng mga Premyong Nobel sa panitikan ayon sa bansa.
KILALANG MANUNULAT NOON AT NGAYON SA FRANCE
NOON
●henri rene albert guy de maupassant-- si guy de maupassant ay kilalang manunulat na pranses pinanganak noong ika-5 ng agosto taong 1850 at namatay noong ika 6 ng hulyo 1893. Kilala sya sa kanyang maiklimg kwentong "ang kwintas "
-- isinilang noong ika-26 ng pebrero taong 1802 at namatay noong ika 20 ng mayo taonf 1885. Isang kilalang makaga, nobelista , manunulat at dramalistang pranses nh kilusanh romantiko. Tinuturing na jsa sa pinakadakila at pinakamahusay na kilalang manunulat na pranses magpahangang sa ngayon. Mga sikat na akda . Ang kuba ng notre dame at the man and woman.
-- isinilang niong ika 29 ng hunyo taong 1900 , namatay noong ikan31 ng hulyo taong 1944 sa marseille france. Sya ay manunulat , makata , aristokrat mamamahayag at pilosopong pranses. Ang "Southern Mail" ay ang kauna-unahang aklat
NGAYON
-- isang pilosopo at nobelistang pranses. Pinanganak noong ika 5 ng april taong 1981 . Ang kanyang kaunahang nobelang "la meileure part des hommes" ay nanalo ng frances prix de flore noong taong 2008. Ang kanyang pinaka mahalagang pilosopong akda ay "form and objexts" ay isinalin sa ingles noong 2014
-- chloe delaume ang kanyang sagisang panulat. Sya ay ipinanganak noong ika-10 ,% marso taong 1973 sa versailes france. Sya ay manunulat na pranses , editor , mang aawit , musikero , at performer. Kadalasan sakanyang akda ay nakasentro sa pagsasagawa ng mga panitikan na pangekperimento at ang pakikibwka sa sakit sa pag iisip .ilan sa mga akda nha ay "silages, cadex at ang kasalukayan ay ang "les sorcieres de la republique (2016)
-- ipinanganak noong 1956 isang manunulat , makata , dramalistq qt tagasalin. Ang kanyang unang nobela at ang L'art poerfic o art poetic na ginagamitan nyang cut-uo techiniqye ay noong 1988.
Kadalasan ay kinakabit ang kulturang Pranses sa Paris, na sentro ng moda, pagluluto, sining at arkitektura, subalit ang buhay sa labas ng Lungsod ng mga Ilaw ay ibang-iba at nagkakaiba sa bawat rehiyon. Magugunita na ang kultura ng France ay naimpluwensiyahan ng Celtic at Gallo-Roman Culture, gayundin ang Franks, isang tribong German. Ang France ay una nang tinawag na Rhineland subalit noong panahon ng Iron Age at Roman era ay tinawag na Gaul.
Habang ang malawak na pagkakaiba ay naghiwalay sa mga lungsod at punong – lungsod, sa loob ng nakalipas na 200 taon na digmaan – ang Digmaang Franco-Prussian, Unang Digmaang Pandaigdig at Ikalawang Digmaang Pandaigdig – nagkaroon ng magkaisang lakas.
MGA WIKA NG FRANCE
Ang French , ang wikang opisyal ng France ay ang unang wika ng 88% ng populasyon samantalang ito naman ang ikalawang wika ng mga tao rito na hindi french ang mother tongue o unanh wika.
Tinatayang 3% ng populasyon ag nagsasalita ng wikang german, nangingibabaw ito sa mga probinsya sa silangan, at may maliit na pangkat na nagsasalita ng flemish sa hilagang-silangan , arabic ang ikatlong pinakamalaking wikang ginagamit.
Italian naman ang ikalawang wika ng mga nakatira sa hangganan ng italy at basque na ginagamit ng mga nakatira sa french-spanish border.
Ang iba pang wima ay catalan, breton ,occitan dialexts at mga wika mula sa dating kolonya ng france tulad ng kabyle at antillean creole.
RELIHIYON NG FRANCE
Katoliko ang pangunahing relihiyon ng france -tinatayang 80% ay nagsasabing sila ay katoliko, ang iba pang pangunahin ay islam , prostante at judaism.
PANANAMIT NG FRANCE
-Ang tradisyunal na damit sa Pransya ay nakasalalay sa rehiyon, ngunit binubuo ng mga bagay tulad ng mga blusa na pinutol ang tela, mga tapis na may makukulay na mga bulaklak at puting, maluwag na mga bonnet. Ang isang bagay na ang mga rehiyonal na damit ng Pransya ay magkakatulad ay na ang lahat ay batay sa huli na ika-18 siglo na damit sa kanayunan.
LUTUIN /PAGKAIN SA FRANCE
-Ang Pranses ay napaka-kilalang para sa kanilang mga sopistikadong paraanng pagluluto. Ang agrikulturang malulusog na lupa sa Pransiya ay nagbibigayng masaganang prutas, gulay, butil at karne sa buong taon. Ang mga Pranses ay kilala sa pag-ibig upang kumain sa mga restawran, na ginagawang bansa ang isang sentro ng mga hotel, bar, bistros, restaurant at kalye side cafe. Ang ilan sa mga pambansang pagkaing Pranses ay kinabibilangan ng crepes, pot-au-feu, macarons, croissants, at coq au vin. Gayunpaman, ang malawak na tinatanggap na ulam sa buong Pransiya ay ang pot-au-feu.
PIYESTA SA FRANCE
Ang French ay nagdiriwang ng 11 na national JOURS feriés (holidays) taun-taon. Ang sibikong kalendaryo ay unang pinasimulan noong 1582; Bastille Day ay inkorporada sa 1789, Ang Araw Ng Pagtigil ng Labanan sa 1918, Araw ng Paggawa sa 1935, at Araw ng Tagumpay sa 1945.
Ilan sa mga panrelihiyon at pansibikong pagdiriwang ng bansang France ay ang sumusunod:
Unang Araw ng Enero ----------Bagong Taon (Jour de l'an)
Unang Araw ng Mayo---------- Araw ng Paggawa (Fête du premier mai)
8 May --------------------------------WWII Victory Day (Fête de la Victoire 1945; Fête du huitième mai)
Hulyo 14 ------------------------------Bastille Day (Fête Nationale)
Agosto 15 ----------------------------Assumption ng Mapalad Birheng Maria
(Assomption)
Nobyembre 1------------------------ Lahat ng mga Santo Araw (La Toussaint)
Nobyembre 11 ---------------------Armistice Day (Jour d'pagtigil ng labanan)
Disyembre 25----------------------- Araw ng Pasko (Noël)
Disyembre 26 ----------------------2nd Day ng Pasko (sa Alsace at Lorraine lamang) Mga Naigagalaw na mga Kapistahan:
Good Friday
Pasko ng Pagkabuhay (Pâques)
Lunes Santo Ascension (l'Ascencion)
Pentecostes (la Pentecôte)
Whit Monday
MGA TANAWIN SA FRANCE
Iba pang tanawin
Brittany
Biarritzy
Carcasonne
Pantheon at iba pa.
-END-